| Białowieża Towarowa |
| Bi |
|
|
|
|
Oddano do użytku w roku 1897 ❋ JuZŽD - Južno - Zapadnyje Železnyje Dorogi / Drogi Żelazne Południowo - Zachodnie
|
|
Stan aktualności zdjęć i większości opisów na stronie - rok 2025
|
Wysokość n.p.m. 156 m
|
Strona powstała przy współpracy Marka Wanata z Wrocławia
|
 | Wizyta 1 - Marek Wanat - rok 2004
Budynek stacji jest obecnie najwyraźniej własnością prywatną, ponieważ został pięknie odnowiony. Gdyby w takim stanie mógł służyć podróżnym... Widok na zachód w kierunku wyjazdów do Białowieży Pałac i Hajnówki. |
 | Tutejsza stacja obok celu zawartego w nazwie - obsługi ruchu towarowego, służyła także do zmiany kierunku jazdy pociągów jadących z Hajnówki do Białowieży Pałac (i odwrotnie). W czasach ciężkich składów pasażerskich dojeżdżających tu aż z Białegostoku (to właśnie one przyczyniły się do dewastacji torowisk na tym szlaku) na ogół manewry lokomotywy następował w drodze "tam" - czyli do stacji Pałac. W drodze powrotnej składy były wypychane do dworca towarowego i stąd już "normalnie" - lokomotywą do przodu jechały do Hajnówki.
|
 | Widok dworca od strony podjazdu z głównej arterii komunikacyjnej Białowieży - ulicy Stoczek. |
 | Wizyta 2 - osobista - rok 2025
Od wizyty mojego szwagra Marka tutaj minęło 20 lat i miejsce to - wbrew oczekiwaniom - nie zarosło Puszczą Białowieską. Żyje drugim życiem i ma się bardzo dobrze. Teraz jest to byt hotelowo - restauracyjny o zabarwieniu kolejowo - historycznym. Jest tu sporo gości, skrojona na miarę oferta turystyczna i nawet namiastka luksusu. Ujęcie w kierunku wschodnim - tabor stojący nieopodal za chwilę obejrzymy sobie dokładniej. |
 | Całkowicie zrewitalizowana wieża ciśnień. Obecnie w jej wnętrzu znajdują się dwa piętrowe hotelowe apartamenty: dolny i górny. |
 | Wschodnia końcówka toru 2 pełni rolę odstawczą dla taboru historycznego. Patrząc od tej strony najpierw mamy wagon restauracyjny typu nieodgadnionego (konstrukcja i produkcja przedwojenna), manewrowy traktorek Zastal 410Da i wagonik wyglądający na dwuosiowego letniaka. A jakby to tak po cichu uruchomić i gdzieś pojechać ? Za wagonem restauracyjnym dość nowa konstrukcja dźwigowo - satelitarna. |
 | Zestaw czterech dwuosiowych wagonów pasażerskich podpięty do parowozu TKp 26188 jest obecny na tutejszej stacji od ponad 10-ciu lat. Skład ten jest w tej chwili pociągiem hotelowym wysokiej klasy - prawie jak obecny 100 lat temu w tych okolicach Nord Express :) |
 | Ujęcie z drugiej strony pociągu hotelowego. W prawo koniec linii - funkcjonował tam dawno temu punkt przeładunkowy na styku z torami leśnej kolejki wąskotorowej. Dalej granica polsko - białoruska do której mamy stąd niecałe półtora km przez leśne ostępy. |
 | Parowóz TKp 26188 z bliska. Wyprodukowany w Henschel und Sohn w Kassel znalazł się w naszym kraju po II wojnie światowej. Niewiele brakowało aby pojechał na przetop do huty. Na szczęście odnalazł swój mały kawałek toru na tej puszczańskiej stacji. |
 | Jeden z hotelowych wagonów. Nie sądzę żeby był to oryginał carskiej salonki (tak samo zresztą jak trzy pozostałe) bo jakim sposobem stulecie później znalazłby się właśnie tutaj przebudowane ponadto na europejską szerokość toru ? Na burtach wagonów dwugłowy carski orzeł i skrót jakiegoś nieistniejącego, rosyjskiego zarządu kolejowego - IŽD. Stawiam że to staranne przeróbki (bo ładnie wyglądają) z dawnych dwuosiowych wagonów klasy Bi. |
 | Spojrzenie odwrotne z dawnego peronu 1 - widok ogólny stacji. Lekko po lewej zabytkowy żuraw wodny (jeden z dwóch zachowanych na stacji) i kopczyk drewna opałowego. Jeszcze w XX wieku w Puszczy Białowieskiej wypalało się węgiel drzewny. Tutaj także ? |
 | W dawnym budynku dworcowym (a w sezonie letnim także przed nim na obu peronach stacji) znajduje się obecnie restauracja z wnętrzami stylizowanymi na dawne, imperialne czasy. Podobno nawet nieźle tu karmią ale nie będziemy - wzorem pani (POżal się Boże) premiery Kopacz - zaglądać gościom do talerzy. Wierzymy na słowo. |
 | Druga, zachodnia połowa stacji to kolejne eksponaty kolejowe zaparkowane na torze 1. Jest także oryginalna tablica z nazwą stacji. |
 | Semafor wyjazdowy w kierunku Hajnówki i Białowieży Pałac stojący przy torze 2. |
 | Zachodnia głowica rozjazdowa. Przed nią drugi żuraw wodny oraz jedna z dwóch funkcjonujących kiedyś na stacji mechanicznych TZ. Tarcza ta stoi w miejscu sugerującym występowanie tu kiedyś toru 3. Pewności co do jego niegdysiejszego istnienia jednak nie mam. Natomiast tor główny zasadniczy 1 jest w tym miejscu przerwany. |
 | Ujęcie w kierunku zachodnim - na wprost wyjazd do Białowieży Pałac, w lewo do Hajnówki. Drezynką można sobie poszaleć zarówno na torze do stacji Pałac jak i na linii do Hajnówki (fragment szlaku do Grudek). |
 |
 |
 |
 |
4 kolejne zdjęcia to wzmiankowane już wcześniej eksponaty kolejowe stojące na torze 1 i widziane z bliska. |
1* Zdjęcia nr 1 i 2: parowóz tendrzak TKh-2191. Przedstawiciel serii manewrowej znanej jako Ferrum 47. Układ osi 0-3-0. Produkcja polska - wybudowany w roku 1950 w Pierwszej Fabryce Lokomotyw w Polsce w Chrzanowie. Parowóz większość swojej słożby spędził w Poznańskich Zakładach Nawozów Fosforowych w Luboniu a do Białowieży dotarł w roku 2012.
2* Zdjęcia nr 3 i 4: drugi parowóz to tendrzak TKt48-138. Seria parowozów bardzo zasłużonych dla polskiego, powojennego kolejnictwa ma więc swojego przedstawiciela także w Białowieży. Układ osi 1-4-1. Produkcja polska - wybudowany w roku 1956 w Pierwszej Fabryce Lokomotyw w Polsce w Chrzanowie noszącej wówczas imię sowieckiej mendy Feliksa Dzierżyńskiego. Parowóz stacjonował m. in. w Kielcach, Chełmie i Jarocinie. Po zakończeniu służby awansował do roli pomnika przy dworcu w Knyszynie (lata 1992 - 2010) a następnie trafił tutaj.
Obydwa parowozy są wizualnie w bardzo dobrym stanie i przyjemnie się je ogląda :) |
|
 |
Białowieska nastawnia dysponująca "pod chmurką" :) Jest tu 6 dźwigni sygnałowych (bo są czerwone) co jednak tylko częściowo odpowiada konfiguracji mechanicznych urządzeń SRK funkcjonujących kiedyś na stacji. O ile dobrze pamiętam moją dawną wizytę w Białowieży i krótki spacer po tutejszych torach były to: dwuramienny semafor wjazdowy od strony Hajnówki (tarcza ostrzegawcza od tej strony i jedyna obecna w Białowieży była w wersji nieruchomej), dwuramienny semafor wyjazdowy stojący przy torze 2 oraz dwie tarcze zaporowe - ta stojąca przy torze 3 oraz "wjazdowa" od strony Białowieży Pałac. Dlatego trochę mi się to nie zgadza chyba że o czymś zapomniałem. Do kompletu dodam że wszystkie rozjazdy na stacji przekładane były ręcznie. |
 |
Ujęcie stacji od strony zachodniej. Po zjedzeniu obiadku (albo przedpołudniowych lodów) idziemy pooglądać parowozy. Przynajmniej od zewnątrz ponieważ są one pozamykane. Do kabin więc nie wejdziemy i to w sumie dobrze. |
 |
 |
 |
2 zdjęcia powyżej do perony i budynek dworca widziane od strony zachodniej.
Mapa przedstawia aktualny stan kolei w Białowieży - kolei od kilkudziesięciu lat nieczynnej.
●●●●● linie istniejące ale nieczynne, częściowo nieprzejezdne i dostępne co najwyżej dla drezyn turystycznych.
●●●●● krótki fragment toru w bezpośrednim sąsiedztwie dawnej stacji Białowieża Pałac zlikwidowany przed rokiem 2013.
●●●●● łącznica Białowieża Pałac - Podolany zlikwidowana w bliżej nieokreślonym fragmencie dziejów pod koniec lub po II wojnie światowej.
●●●●● tor nieczynnej, leśnej kolejki wąskotorowej. |
 |
Na koniec dwa ujęcia budynku dworca (kiedyś) i restauracji (obecnie) od strony podjazdu. Od strony wschodniej... |
 |
...oraz od strony zachodniej. Do centrum Białowieży mamy stąd prawie 3 km. |
Białowieża Towarowa mapa topograficzna rok 1930
|
Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego 1919 - 1939. |
Linki zewnętrzne
-
Stacja Białowieża Towarowa ❋
Ogólnopolska Baza Kolejowa
-
Stacja Białowieża Towarowa ❋
Atlas Kolejowy Polski
Linki do informacji i zdjęć dotyczących linii Hajnówka - Białowieża Pałac znajdują się na stronie stacji Białowieża Pałac.
|
| Lata likwidacji pasażerskiej komunikacji kolejowej na liniach wychodzących ze stacji BIAŁOWIEŻA TOWAROWA |
| 1993 |
---> BIAŁOWIEŻA PAŁAC |
| 1993 |
---> HAJNÓWKA |
|
| Pomiędzy stacją Białowieża Pałac a przystankiem Grudki istnieje ślad po nasypie łącznika torowego omijającego dworzec Białowieża Towarowa. Łącznik ten istniał jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym, ale kiedy dokładnie został zlikwidowany tego niestety nie wiem. |
|